نام پسته
به گفته (برتولد لوفر) ایران شناس امریکایی که کتابی درباره ایران در سال 1926 منتشر کرده است پسته از ادوار باستان در ایران حایز اهمیت بوده و لفظ پسته در زبان های یونانی , لاتین و سایر زبان های اروپایی از نام پسته ایرانی گرفته شده است. نام این درخت در پارسی قدیم پیستاکا و در پارسی میانه یا پهلوی پیستاک بوده است. و در پارسی امروز پسته تلفظ می شود.
سطح زير کشت پسته
در حال حاضر سطح زير کشت پسته ايران بيش از 360000 هکتار مي باشد که استان کرمان با مجموع بيش از 270000 هکتار باغ هاي بارور وغيربارور 77 درصد محصول کل کشور را توليد و به عنوان مهمترين منطفه پسته کاري ايران ودنيا محسوب مي شود. ضمناً ساير استانهاي پسته خيز عبارتند از:يزد.خراسان.فارس.سمنان.سيستان وبلوچستان.قزوين.مرکزي.اصفهان و قم مي باشند که بيش از 90000 هکتار سطح زير کشت باقيمانده را به خود اختصاص مي دهند
خاک مطلوب پسته
بهترین خاکها برای کاشت درخت پسته خاکهای لیمونی سبک یعنی شن و رس میباشد. در اراضی سبک مصرف کود برای برداشت رضایت بخش است ولی در اراضی رسی سنگین که رطوبت را به مقدار زیاد و برای مدتی طولاتی در خود نگاه میدارد کاشت این گیاه نتیجه رضایت بخشی نمیدهد و مقدار محصول چندان قابل توجه نخواهد بود. درخت پسته تا اندازهای تحمل شوری خاک را میکند.
صادرات
گیاهان سرمنشا زنجیره غذایی حیات بر روی کره زمین و بهعنوان ثروت ملی هر کشور محسوب میشوند.پسته یکی از مهمترین اقلام صادراتی ایران است که بیش از 23% از ارزش کل صادرات ایران را بخود اختصاص داده است.
گونه های پسته
امروزه گونه های متنوعی از پسته در جهان کشت می شود. از گونه های جنس (Pistacia تنها)، (vera.P پسته اهلی)، (khinjuk.P چاتلانقوش، کسور، گلخونک یا خنجک) و ( mutic.P بنه) در ایران تولید می شود. چاتلانقوش و بنه پایه های مناسبی برای پیوند درختان پسته اهلی به شمار می روند.
Vera.P در بین گونه های فوق تنها درختی است که به صورت اهلی درآمده و نوع وحشی آن نیز در جنگلهای سرخس واقع در منطقه مرزی شمال شرقی کشور یافت می شود.
گیاهشناسی پسته
درخت پسته از 9- 7 سالگی به بار مینشیند و می تواند دمای 45 درجه بالای صفر و 25 درجه زیرصفر را تحمل کند. این گیاه در برابر خشکی و کم آبی مقاوم نیز است. از میان گونههای مختلف پسته، تنها گونههای پسته اهلی، چاتلانقوش، گلخونک و بنه در ایران تولید میشود و مناطق اصلی کشت پسته در دامغان، کرمان، آذربایجان، قزوین، اردستان و رفسنجان متمرکز است.
آب و هوای مطلوب پسته
درخت پسته به سرمای شدید زمستان و گرمای زیاد تابستان هر دو مقاوم است. درخت پسته با هوا و زمین مرطوب سازگاری ندارد. رطوبت زیاد در زمین باعث تولید بیماری صمغ و پوسیدگی یقه درخت میشود که به تدریج درخت را ضعیف و بالاخره خشک میکند. درخت پسته به کم آبی و خشکی مقاومت زیاد نشان میدهد بطوری که درختان کهن را میتوان بدون آبیاری بر مدت خیلی طولانی (شاید چند ده سال) زنده نگاه داشت.
پسته، دانه میوه از درخت پسته است. درخت پسته اولین بار در ترکیه و ایران یافت شد. در آن زمان، پسته غذای اشراف بود. در سال های بعد، فقط در جشن ها و مهمانی ها مصرف می شد. بعدها در انواع دسرها، شیرینی ها، بستنی و حتی به عنوان اشتها آور خورده می شد. این دانه، به خاطر شکلش به نام "آجیل خندان" معروف شد. پسته به عنوان یک ماده غذایی گیاهی و نیرو بخش و درمان کننده بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد.
هر دانه پسته 8 کالری انرژی دارد
از دیرباز در نقاط مختلف ایران کشت می شده است و جنگلهای وحشی پسته در ناحیه شمال شرق ایران به ویژه مرز افغانستان و ترکمنستان وجود دارد و گمان می رود که درخت پسته حدود 4-3 هزار سال قبل در ایران اهلی شده و مورد کشت و کار قرار گرفته است. در این نوشتار سعی شده به طور خلاصه و مفید، مطالب کاربردی به زبان ساده بیان شود. امید است روزنه ای برای تأمین نیاز کشاورزان باشد
نظرات شما عزیزان:
دانیال
ساعت13:47---20 تير 1392
سلام وبلاگت حرف نداره دستت درد نکنه.
پاسخ: سلام خواهش می کنم.